چرخ راسته‌دوز:

چرخ اصلی برای دوخت شومیز، مخصوص دوخت‌های مستقیم، یکنواخت و دقیق روی انواع پارچه‌های ظریف تا متوسط است. در دوخت شومیز که معمولاً از پارچه‌های نازک و لَخت استفاده می‌شود (مثل حریر، کرپ، پوپلین، لینن سبک)، چرخ راسته‌دوز باید توانایی دوخت با نخ نمره نازک، فشار پایه قابل تنظیم و تنظیم دقیق طول بخیه را داشته باشد.این چرخ برای دوخت خطوط اصلی شومیز، یقه، سجاف، سرآستین، دوخت مچ، دوخت پیلی‌ها و نصب دکمه‌ها کاربرد دارد. داشتن پایه تفلون یا پایه رول مخصوص پارچه‌های لیز (مثل حریر و ساتن) باعث افزایش کیفیت دوخت می‌شود.

 برندهای موجود در ایران: جک، جویتا، زوجی، نانسی، نیولایف، ژوکی (وارداتی)

 چرخ سردوز:

سردوز برای مرتب کردن لبه‌های داخلی شومیز استفاده می‌شود تا پارچه ریش نشود و داخل کار کاملاً تمیز و حرفه‌ای بایستد. سردوز مخصوصاً برای پارچه‌های نازک مثل حریر، کرپ سبک، ژرسه یا لینن نازک ضروری است. سرعت بالا، تمیزی کار و جلوگیری از نخ‌کشی مهم‌ترین کاربردهای سردوز در شومیز است. بسته به نازکی پارچه، کشش نخ سردوز باید دقیق تنظیم شود.

برندهای موجود در ایران: جک، زوجی، جویتا، نانسی، رویال، نیولایف

چرخ زیگزاگ:

چرخ زیگزاگ با سردوز فرق دارد و مخصوص ایجاد دوخت‌های زیگزاگی و تزئینی است. از این چرخ بیشتر برای تقویت بخش‌هایی مثل سجاف‌های خاص، لبه‌های کشی، دوخت‌های تزیینی، محکم‌کاری قسمت‌هایی که احتمال ریش شدن دارند، و اتصال نوارهای مخصوص استفاده می‌شود. در شومیز زنانه اگر پارچه خاصیت کشسانی داشته باشد یا طراحی دارای دوخت تزیینی باشد، چرخ زیگزاگ گزینه اصلی است.

 برندهای موجود در ایران: مارشال، ژانومه، کاچیران، جک، جویتا، زوجی

چرخ اتومات نصب دکمه و مادگی:

برای دوخت شومیز زنانه که معمولاً بین ۵ تا ۸ دکمه دارد، استفاده از چرخ اتومات نصب دکمه و چرخ مادگی باعث افزایش سرعت و دقت می‌شود. چرخ مادگی صنعتی قادر است انواع مادگی باریک، چشمی و کلیدی را روی پارچه‌های نازک بدون جمع‌شدگی ایجاد کند.چرخ دکمه‌زن اتومات نیز زمان دوخت هر دکمه را به کمتر از چند ثانیه کاهش می‌دهد. نتیجه دوخت تمیز، یکنواخت و محکم است.

برند های موجود در ایران: جک، ژوکی، مارو، زوجی، رویانگ، چانگ لو

برای دوخت شومیز زنانه معمولاً از پارچه‌هایی استفاده می‌شود که حالت ریزش‌دار، لطیف، سبک و خوش‌فرم داشته باشند تا شومیز روی بدن افت خوبی پیدا کند و هم در مدل‌های رسمی و هم کژوال قابل استفاده باشد. در ادامه مهم‌ترین گزینه‌ها را همراه با توضیح کامل می‌گویم:

پارچه کرپ

پارچه کرپ یکی از محبوب‌ترین انتخاب‌ها برای شومیز است، چون هم لطافت دارد و هم ریزشی زیبا ایجاد می‌کند. بسته به نوع کرپ (کرپ حریر، کرپ باربی، کرپ کش و...) ضخامت و ایستایی آن تغییر می‌کند. کرپ‌های سبک مناسب شومیز‌های آزاد و زنانه هستند و کرپ‌های کمی ضخیم‌تر برای شومیزهای رسمی و الگوهای فیت‌تر استفاده می‌شوند. این پارچه چروک‌پذیری کمی دارد و هنگام دوخت، لبه‌ها اصطلاحاً ریزش دارند، به همین دلیل در یقه‌های ریزشی، آستین پفی و مدل‌های چین‌دار بسیار مناسب است.

پارچه حریر

حریر یکی از بهترین پارچه‌ها برای شومیزهای ظریف، سبک، مجلسی و زنانه است. بافتی نازک، شفاف و لخت دارد و در مدل‌هایی با چین‌های ظریف، آستین‌های کلوش یا پفی، کارِ بسیار تمیز و زیبایی ارائه می‌دهد. به دلیل نازکی، معمولاً نیاز به لایی حریر برای یقه یا سجاف دارد. هنگام دوخت باید از سوزن نازک و نخ ظریف استفاده شود تا رد سوزن روی پارچه پیدا نشود. بهترین انتخاب برای شومیزهای فانتزی، مهمانی و مدل‌های ریزنقش است.

پارچه لینن

لینن برای شومیزهای روزمره، تابستانی و سبک بسیار مناسب است. این پارچه از الیاف طبیعی ساخته شده و به دلیل تنفس‌پذیری بالا، حس راحتی زیادی دارد. حالت ایستایی دارد و مانند حریر ریزشی نیست، به همین دلیل برای شومیزهای مینیمال، ساده، یقه‌دار و مدل‌های اسپرت عالی عمل می‌کند. تنها نکته این است که لینن نسبتاً چروک‌پذیر است و برای مدل‌های خیلی رسمی توصیه نمی‌شود.

پارچه نخی

پارچه نخی یا کتان نازک به دلیل خنکی و راحتی زیاد، از بهترین گزینه‌های شومیزهای روزانه است. این پارچه برش‌پذیری عالی دارد، دوخت آن راحت است و برای مدل‌های رسمی یا اداری نیز انتخابی مناسب محسوب می‌شود. نخی‌ها معمولاً ایستایی متوسطی دارند که باعث می‌شود شومیز مرتب و تمیز دیده شود. برای یقه و سجاف معمولاً از لایی سبک استفاده می‌شود.

پارچه ساتن

ساتن برای شومیزهای مجلسی، شب و مدل‌هایی که بازتاب نور و حالت براق دارند مناسب است. این پارچه لغزندگی دارد، اما نتیجه نهایی شیک و کلاسیک خواهد بود. برای مدل‌های کلوش، یقه‌های خاص و آستین‌های پفی انتخاب مناسبی است. هنگام دوخت باید از پایه تفلون یا سوزن نازک استفاده شود.

پارچه ژرسه

ژرسه یکی از بهترین انتخاب‌ها برای شومیزهای کشی، راحت و فیت است. این پارچه کشسانی خوبی دارد و روی بدن کاملاً نرم و منعطف قرار می‌گیرد. در مدل‌های آزاد نیز ریزش بسیار خوبی دارد. برای دوخت آن معمولاً از چرخ راسته‌دوز با سوزن سرگرد یا سردوز برای تمیزی لبه‌ها استفاده می‌شود. ژرسه برای شومیزهای روزمره، اسپرت و مدل‌های بدن‌نما بسیار مناسب است.

پارچه فلانل

فلانل اگرچه بیشتر برای لباس‌های پاییزه و زمستانی استفاده می‌شود، اما برای شومیزهای گرم و نرم فصلی نیز کاربرد دارد. بافتی نرم، کمی پف‌دار و بسیار راحت دارد. انتخابی عالی برای مدل‌های دکمه‌دار، یقه‌دار و استایلی شبیه پیراهن‌های کلاسیک زنانه است. این پارچه گرمای ملایمی ایجاد می‌کند و برای هوای خنک مناسب است.

دکمه:

دکمه مهم‌ترین اکسسوری یک شومیز است و ظاهر نهایی آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. انواع پلی‌استر، صدفی، فشاری یا پارچه‌ای برای شومیز استفاده می‌شوند. کیفیت خوب دکمه باعث دوام بیشتر و جلوه مرتب‌تر روی مچ، جلو بازشو و یقه می‌شود. در ایران برندهای داخلی مانند زرین‌نخ و مهشاد تولیدکننده دکمه هستند و انواع باکیفیت خارجی نیز معمولاً وارد می‌شوند.

مادگی:

 در بعضی مدل‌های خاص شومیز، به‌ویژه طرح‌های فانتزی یا اسپرت، ممکن است به‌جای جا‌دکمه دوختی از مادگی‌های فلزی یا پلاستیکی استفاده شود. این مادگی‌ها در سایزهای مختلف وجود دارند و نصب آن‌ها با دستگاه پرس انجام می‌شود. در ایران برندهایی مثل پارس و هومتک این قطعات را تولید می‌کنند و انواع خارجی نیز بیشتر وارداتی هستند.

لایی:

لایی برای ثابت‌کردن بخش‌هایی مثل یقه، پایه‌یقه، سرآستین، سجاف جلو و گاهی جیب استفاده می‌شود. انتخاب نوع لایی به ضخامت پارچه شومیز بستگی دارد. لایی‌های نازک تا متوسط مناسب هستند تا یقه فرم بگیرد اما خشک و ضخیم نشود. لایی‌های چسب‌دار ایرانی مانند برند تکین بسیار رایج‌اند و انواع باکیفیت‌تر نیز معمولاً وارداتی هستند.

گان:

گان برای تمیزکاری درزهای داخلی، دور یقه یا لبه‌ی سجاف استفاده می‌شود تا داخل لباس مرتب و حرفه‌ای دیده شود. گان معمولاً از پارچه‌های نازک و کمی لَچکی تهیه می‌شود و با فولدر مخصوص روی چرخ نصب می‌گردد. انواع آماده‌ی گان بیشتر وارداتی‌اند و گاهی تولید محدود داخلی هم وجود دارد.

*دوخت گان و فولدر مخصوص:

فولدر گان یک پایه فلزی شیاردار است که نوار گان را تا می‌کند و همزمان آن را روی لبه پارچه می‌دوزد. نصب آن روی چرخ با دو پیچ انجام می‌شود. پس از تنظیم مسیر ورودی نوار، کافی است گان را از شیار فولدر عبور دهید و پارچه را در مسیر دوخت قرار دهید تا لبه به‌طور یک‌دست دوردوزی شود. این پایه مخصوص روی چرخ‌های صنعتی راسته‌دوز برندهایی مثل جک، جَنوُمه صنعتی، رویانگ، جویتا و برادر نصب می‌شود.